Điều gì tạo nên 1 cây guitar chất lượng? Loại gỗ, pickup, amp đều là những yếu tố quan trọng tạo nên âm thanh tuyệt đẹp, nhưng trong trường hợp bạn chơi 1 cây guitar Gibson 3.000 đô la với dây đàn cũ mèm và chúng thậm chí còn nghe không hay bằng 1 chiếc Squier cũ thì sao?
Đúng vậy, dây chính là giọng nói của đàn, nên việc có 1 bộ dây đàn tốt là rất cần thiết. Việc ai đó thắc mắc rằng “Bộ dây đàn nào là phù hợp nhất với tôi?” chẳng khác nào hỏi “Tôi nên mặc gì”, bởi việc đó phụ thuộc hoàn toàn vào sự kiện mà bạn tới, nhiệt độ ngoài trời và gu thời trang ăn mặc của bạn.
Thật vậy! Có hẳn 1 sự khác biệt lớn giữa trang phục tuxedo và vest! Và điều này cũng đúng với việc lựa chọn dây đàn guitar: bạn đang chơi đàn guitar điện hay bass? Classic hay acoustic? Bạn thích nhạc metal hay blues hơn? Cũng tương tự như việc không có 1 loại đàn guitar cụ thể nào cho tất cả, dây đàn có vô số loại khác nhau với những mục đích khác nhau.
Để dễ hiểu hơn, chúng tôi đã tổng hợp những chi tiết của một vài loại dây đàn tốt khác nhau theo những mục khác nhau trong bảng dưới đây. Chúng tôi cũng đã chia cụ thể hơn thành 6 mục lớn - acoustic, điện, classical, bass, metal và người mới chơi, đi kèm với những loại dây gợi ý. Vì vậy hãy cùng đón chờ một bài hướng dẫn về những đặc điểm của loại dây tốt và làm thế nào để tìm được loại dây phù hợp cho sở thích cá nhân nhé.
Dây Đàn Guitar Acoustic
Với guitar thùng, bạn có hai lựa chọn dây biệt lập: dây thép hoặc dây nylon. Bài viết này sẽ đề cập đến guitar dây thép, trong khi dây nylon sẽ được thảo luận trong phần guitar classical bên dưới.
Với dây thép, bạn chắc hẳn đang tìm kiếm một âm thanh sắc nét, tươi sáng, tập trung, phù hợp với tất cả các phong cách âm thanh, từ blues và rock, đến fingerstyle và high-paced chicken pickin’. Tuy nhiên, các dáng đàn khác nhau thường đi kèm với các dây khác nhau. Ví dụ, dáng dreadnought - được thiết kế để tạo ra nhiều cộng hưởng - sẽ được kết hợp tốt nhất với các dây cỡ trung bình và nặng hơn (chẳng hạn như Elixir Light Nanoweb 80/20 Medium) để đạt được âm thanh to hơn. Chiếc Grand Auditorium lớn cũng phù hợp với dây cỡ lớn hơn, trong khi guitar phòng khách nhỏ hơn và guitar du lịch tốt nhất nên kết với dây có cỡ nhẹ hơn, chẳng hạn như bộ D’Addario EJ16-3D.
Phần lớn dây trong loại này sẽ được làm bằng đồng, đồng phốt pho hoặc đồng nhôm, như chúng tôi đã đề cập trước đó trong bài viết này - có các đặc điểm khác nhau tùy thuộc vào vật liệu. Ví dụ, đồng có độ trong và sáng, đồng phosphor mang lại âm sắc ấm hơn, trong khi đồng nhôm có xu hướng cho âm thanh sắc nét hơn. Hãy xem xét các dây có lớp phủ- chẳng hạn như dây đồng 80/20 của Elixir - bởi chúng thường bền hơn, rất phù hợp nếu bạn không thích thay dây hoặc không chơi thường xuyên.
Dây Đàn Guitar Điện
Khi bạn đã tìm thấy cây đàn guitar điện yêu thích của mình, bạn sẽ cần dự trữ một vài bộ dây, vì chúng có xu hướng bị đứt vào thời điểm tồi tệ nhất có thể! Nhưng đó không phải là lý do duy nhất - không có cảm giác nào tuyệt vời đối với một nghệ sĩ guitar hơn là chơi lần đầu tiên trên một bộ dây mới tinh bóng bẩy.
Như chúng ta đã thảo luận, có nhiều chất liệu, độ dày và kiểu dây khác nhau của dây đàn guitar điện, vì vậy cuối cùng bạn sẽ quyết định loại dây mình thích. Nếu bạn không chắc mình thích giai điệu nào, thì một cách tuyệt vời để thử nhiều loại dây là chọn một thứ như Ernie Ball’s ‘Tone Pack’-cung cấp ba bộ dây khác nhau khác nhau về âm sắc, đầu ra và độ ổn định. Nếu bạn thích chơi nhạc rock hiện đại, bạn sẽ muốn cân nhắc một dây đàn nặng hơn để thích hợp với việc chơi khó hơn, nhanh hơn, vì chúng ít bị đứt hơn so với các dây đàn nhẹ hơn.
Các dây nặng hơn - chẳng hạn như D'Addario EXL145 Heavy - cũng thích hợp hơn với các mức điều chỉnh trùng hơn. Mặt khác, dây nhẹ hơn dễ uốn cong và dễ chơi hơn nhiều, và hoàn hảo cho người mới bắt đầu cũng như những người chơi nhanh, dù rằng chúng có xu hướng dễ đứt hơn dây nặng. Nếu việc đứt dây là mối lo ngại lớn đối với bạn, thì dây nhẹ của D'Addario’s NYXL được làm bằng hợp kim thép cacbon cao là sự lựa chọn hợp lý bởi chúng siêu bền.
Dây Đàn Guitar Classic
Không giống như guitar acoustic dây thép, guitar cổ điển yêu cầu dây nylon - việc sử dụng thép trên guitar cổ điển có thể khiến nhạc cụ bị hỏng, vì vậy đừng thử! Dây nylon nổi tiếng với việc tạo ra các âm ấm, mượt, êm dịu cần thiết cho nhạc cổ điển, flamenco, bossa nova và nhạc dân gian, đồng thời cũng phổ biến với người mới bắt đầu vì chúng khá dễ chơi. Sự khác biệt cơ bản trong dây đàn guitar cổ điển sẽ là độ căng: thấp, bình thường và cao. Các dây có độ căng thấp - chẳng hạn như AUGBLKSET của Augustine - dễ gảy hơn, mặc dù không có độ cộng hưởng và âm lượng mà bạn có thể tìm thấy ở các bộ có độ căng cao hơn.
Nếu không thử một vài độ căng khác nhau, sẽ rất khó để xác định bạn thích gì, mặc dù một dây căng trung bình tốt (hoặc 'bình thường'), như một bộ dây D'Addario EJ45 Pro-Arte, thường là một sự lựa chọn an toàn nếu bạn không chắc chắn những gì sẽ phù hợp với phong cách chơi của bạn. Mặc dù chúng được gọi là dây nylon, nhưng chất liệu có thể khác nhau. Trong phần lớn các trường hợp, bạn sẽ thấy dây treble được làm từ nylon, carbon hoặc các vật liệu tổng hợp khác, trong khi dây bass được làm bằng lõi nylon bọc trong dây đồng mạ bạc hoặc đồng. Các chất liệu khác nhau, giống như lực căng, mang lại cảm giác và tông nhạc khác nhau, và bạn cần thử nghiệm tất cả để tìm được loại phù hợp nhất với mình.
Dây Guitar Bass
Như với tất cả các dây đàn guitar, việc tìm kiếm bộ dây phù hợp với bass của bạn là rất quan trọng. Giống như guitar, dây bass khác nhau về kích thước, vật liệu và cách lên dây. Sẽ rất hữu ích nếu bạn bắt đầu bằng cách xác định loại dây nào bạn sẽ cần, vì điều này sẽ ảnh hưởng đến cả giai điệu và cảm giác.
Một bộ dây trung bình, với kích thước điển hình khoảng .045-.105, là lựa chọn tốt để bắt đầu vì chúng sẽ cho phép bạn chơi dễ dàng với đủ tính linh hoạt trong giai điệu cho hầu hết các phong cách. Ở thể loại này, Ernie Ball’s Super Slinky Bass String là một lựa chọn tốt.
Nếu bạn là người chơi bass chính, chơi sử dụng nhiều tiếng vỗ, một bộ dây nhẹ hơn sẽ phù hợp nhất. Ngược lại, nếu nhạc rock hoặc metal nặng phù hợp với phong cách của bạn hơn, thì một bộ dây nặng hoặc cực nặng - với các đường kính điển hình khoảng .055-.115 (chẳng hạn như DBN55115 của Dunlop) - sẽ phù hợp hơn, vì chúng cho âm dày hơn và điều chỉnh trùng hơn. Một điều nữa cần quan tâm là chất liệu làm dây đàn. Dây thép mạ niken mang lại âm sắc cân bằng và là lựa chọn phổ biến của hầu hết các tay bass. Thép không gỉ - rất sáng - là loại dây yêu thích của những người chơi bass nặng hơn, chơi nhạc rock và metal, trong khi dây niken nguyên chất có âm thanh nhẹ hơn và được những người chơi nhạc đồng quê ưa chuộng.
Dây Đàn Chơi Metal
Chúng tôi có một phần dành riêng cho một thể loại âm nhạc cụ thể: metal. Nhạc rock và metal nặng hiện đại nổi tiếng với việc sử dụng các mức điều chỉnh siêu thấp và đánh gảy nặng hơn để có được âm thanh tối, mạnh mẽ tuyệt vời đó. Vì vậy, các nghệ sĩ guitar metal yêu cầu một dây đàn nặng hơn để thích hợp với phong cách chơi mạnh mẽ này. Một lý do chính để sử dụng dây nặng hơn là khi được điều chỉnh ở mức độ thấp, dây nhẹ hoặc dây trung bình sẽ không cung cấp đủ độ căng và sẽ có xu hướng va xung quanh. Dây nặng hơn cũng ít bị đứt đột ngột khi gảy mạnh, so với một bộ dây thông thường. Các dây nặng hơn cũng mang lại âm sắc dày hơn, đầy đủ hơn, đó là những gì mà metal hướng đến. Thật không may, những bộ dây nặng hơn - mặc dù tuyệt vời để chơi nhịp điệu mạnh mẽ - có thể khó chơi hơn khi đến thời điểm dành cho những đoạn luyến láy và độc tấu, với độ uốn dây và phím đàn nói chung khó chơi hơn trên các ngón tay. Đây là lý do tại sao nhiều thương hiệu hiện nay cung cấp các bộ dây hybrid, dày trên dây bass để thích hợp cho việc chơi mạnh mẽ, trong khi dây treble mỏng hơn để giúp chơi nhanh dễ dàng hơn. Một lựa chọn tốt để bắt đầu khi nói đến dây cho metal là với dòng Dimebag Darrell Signature của DR Strings và hãy nhớ check cả Stringjoy’s Light Top / Heavy Bottom Hybrids nhé
Dây Đàn Cho Người Mới Bắt Đầu
Khi mới bắt đầu hành trình chơi guitar, bạn sẽ cần một bộ dây tốt và dễ chơi. Cho dù bạn là người lớn mới bắt đầu chơi đàn hay mua sắm cho trẻ em, chúng tôi luôn khuyên bạn nên dùng dây nhẹ hoặc nhẹ hơn khi nói đến cả guitar điện (thường có độ dày 0,009-0,042.) và dây thép (khoảng 0,12-. 053). Những dây này cũng sẽ hoạt động tốt đối với guitar nhỏ hoặc guitar cho trẻ em. Đối với những người mới bắt đầu chơi guitar điện, bạn không thể bỏ qua một bộ dây D’Addario NYXL0942 Extra Light, trong khi những người mới bắt đầu chơi guitar acoustic sẽ thấy một bộ dây D’Addario EXP10 Coated Extra Light phù hợp hơn. Nếu bạn đang tìm hiểu hoặc mua một cây đàn guitar cổ điển (với dây nylon), thì hãy biết rằng - trong khi chúng có độ dày khá giống nhau thì độ căng của chúng lại khác nhau hoàn toàn. Do đó, chúng tôi khuyên bạn nên chọn một bộ dây có độ căng thấp / nhẹ vì chúng dễ gảy. Một cái gì đó giống như một bộ AUGBLKSET của Augustine sẽ phù hợp cho người mới bắt đầu, mặc dù một bộ dây D’Addario EJ27N Student rất phù hợp cho những cây đàn có kích thước ½. Đối với dây bass của người mới bắt đầu, chúng tôi nói rằng càng nhẹ càng tốt! Đó là lý do tại sao chúng tôi khuyên bạn nên dùng một bộ dây đàn Ernie Ball’s Super Slinky Bass Strings, - như tên gọi - nhẹ và rất dễ chơi.
Hướng Dẫn Chọn Dây
Có một số điều cần chú ý khi mua một bộ dây đàn guitar. Mặc dù chúng tôi tập trung vào từng phong cách guitar - từ cổ điển đến bass - trong các danh mục tương ứng của chúng bên dưới và trên các trang chuyên dụng của chúng, nhưng đây là một số điều chung cần lưu ý khi mua dây, đặc biệt nếu bạn mới chơi lần đầu tiên.
Độ nặng (gauges)
Trong khi chúng ta sẽ thảo luận về nhiều loại gauge khác nhau - hoặc độ dày - của dây trên bài này, hãy lưu ý rằng không có gauge tiêu chuẩn. Vì vậy, chúng tôi muốn nói rằng dây trung bình của Elixir có thể không có cùng độ dày với dây trung bình của Fender, D'Addario hoặc Ernie Ball.
Độ dày của mỗi dây thường được liệt kê ở định dạng 10-46 hoặc .010-.046. và đề cập đến kích thước của dây, được đo bằng 1/1000 inch (.010 sẽ là dây cao nhất, .046 là thấp nhất). Nói chung, gauge thay đổi từ .008 nhẹ nhất trên dây đầu tiên cho đến .056 trên dây thứ sáu nặng nhất, mặc dù bạn có thể tìm thấy gauge nặng hơn khi bạn chuyển sang chơi guitar bảy dây. Hãy lưu ý rằng dây acoustic thường nặng hơn dây guitar điện - vì vậy một bộ dây acoustic nhẹ có thể là .012-.053, trong khi một bộ dây điện nhẹ sẽ là .009-.042.
Loại nặng: Dù bạn chơi guitar nào đi chăng nữa, thì dây nặng hơn sẽ rất tuyệt vời cho việc chơi đệm hát, mạnh mẽ (đặc biệt là heavy metal và rock), vì chúng có khả năng chống đứt tốt hơn trong khi vẫn giữ được độ căng của dây cao. Các dây đàn nặng hơn trên một cây đàn guitar acoustic có thể tạo ra sự cộng hưởng và vang nhiều hơn, vì vậy rất tuyệt vời khi chơi không cần tới ampli.
Loại nhẹ: Nói chung, việc chơi với dây nhẹ hơn sẽ dễ dàng hơn vì ít tốn công sức để bấm chúng, khiến chúng trở nên hoàn hảo cho những người mới chơi thay vì phải vật lộn với dây nặng hơn. Chúng cũng rất phù hợp với guitar cổ điển vì chúng tạo ra ít lực căng hơn trên cổ guitar.
Loại trung bình: Sự lựa chọn cân bằng - dễ chơi hơn dây nặng hơn, nhưng có âm sắc và độ bền hơn dây nhẹ.
Loại hybrid: Một cách khác để tận dụng tối đa những điểm tốt của 2 loại dây chính là sử dụng một bộ hybrid, cung cấp các dây bass nặng hơn trong cùng một bộ với các dây treble nhẹ hơn. Kết quả là một cây đàn guitar cho phép chơi nhịp điệu mạnh mẽ và dễ dàng solo, khiến chúng trở nên hoàn hảo cho những người chơi metal.
Chất liệu: Cũng như các gauge khác nhau, dây có các chất liệu khác nhau sẽ thay đổi âm thanh một cách tinh tế hoặc đáng kể giữa các nhạc cụ.
Guitar điện và bass: Một số kim loại có thể được sử dụng để làm dây hiệu quả cho guitar điện và guitar bass, với sự lựa chọn phổ biến nhất của cả nghệ sĩ guitar và tay bass là thép mạ niken, được cân bằng tốt giữa âm ấm và âm sáng. Các kim loại khác được sử dụng bao gồm dây niken nguyên chất (có tông màu ấm hơn) và thép không gỉ (sáng hơn những loại khác), cũng như thép mạ chrome, titan, coban và đồng.
Acoustic (dây thép): Hai chất liệu phổ biến nhất được sử dụng cho dây acoustic là đồng và đồng phosphor (cũng như thép trơn, được sử dụng trên dây treble). Đồng thường được gọi là đồng 80/20 vì nó bao gồm 80 phần trăm đồng với 20 phần trăm được làm từ kẽm. Các dây 80/20 này mang lại âm thanh sáng và rõ nét, mặc dù không có tuổi thọ cao. Đồng photpho - kém sáng hơn - lại bền hơn, vì kim loại được bảo vệ khỏi quá trình oxy hóa. Cuối cùng là dây phức hợp, về cơ bản là sự lai tạo giữa dây kim loại và dây nylon, và rất hữu ích cho các phong cách chơi nhẹ nhàng hơn.
Classical (dây nylon): Như bạn có thể mong đợi, dây treble trên guitar cổ điển thường được làm bằng nylon, mang lại sự cân bằng tốt giữa độ ấm và độ sáng, đồng thời cung cấp khả năng vang chắc. Bạn cũng có thể tìm thấy nylon đen, ấm hơn một chút so với nylon trong và vật liệu tổng hợp. Đối với dây trầm trên đàn guitar cổ điển, đồng 80/20 là chất liệu phổ biến nhất vì nó sáng và phát ra âm thanh tốt, trong khi đồng mạ bạc mang lại âm sắc ấm hơn.
Lớp phủ: Ngoài việc xem sợi dây được làm bằng chất liệu gì, bạn sẽ muốn kiểm tra xem nó có lớp phủ đặc biệt để bảo vệ và kèm mục đích thẩm mỹ hay không. Các dây phủ này được bao phủ bởi một loại polyme siêu mỏng giúp dây có tuổi thọ cao hơn và cảm giác mượt mà hơn, cũng như giảm tiếng rít khó chịu. Tuy nhiên, sự đánh đổi là các dây phủ được cho là cung cấp độ sáng và độ bền kém hơn, đồng thời đắt hơn khi mua.
Trong lĩnh vực này, bạn cũng có thể tìm thấy một số lớp phủ bắt mắt thú vị, chẳng hạn như dây nhiều màu, nhiều loại dây neon hoặc thậm chí là dây toàn màu đen, giúp tăng cường thị giác cho tất cả các loại guitar và rất tốt để học nhạc cụ cũng như các buổi biểu diễn. Một gói dây neon nhiều màu - chẳng hạn như bộ dây DR NMCE-10 DR này - sẽ luôn thu hút mọi ánh nhìn!
Lõi dây: Đối với guitar điện, bas và acoustic, dây sẽ được làm bằng lõi tròn hoặc lõi lục, đề cập đến hình dạng mặt cắt của thép (phần lớn dây đàn guitar cổ điển có xu hướng có lõi nylon đơn giản). Các lõi tròn từng là tiêu chuẩn, nhưng lõi hex - được giới thiệu để giúp quá trình sản xuất dây dễ dàng hơn - hiện có xu hướng trở thành loại lõi dây phổ biến nhất. Mỗi loại đều có những lợi thế riêng, với các lõi hex mang lại giai điệu sáng hơn. Dây lõi tròn phổ biến với các nghệ sĩ guitar tìm kiếm một giai điệu cổ điển hơn, vì chúng ấm hơn và nhẹ nhàng hơn, ngay cả khi kém vang một chút.
Phương pháp cuộn dây: Cách kim loại quấn quanh lõi của dây là một yếu tố khác cần xem xét và có ba phương pháp: quấn tròn, quấn phẳng và quấn nửa vòng. Trong số ba loại, dây tròn - có một dây tròn được quấn quanh lõi - là loại dây phổ biến nhất đối với các nghệ sĩ guitar điện, vì chúng sáng hơn, có độ bám chắc hơn và giá thành sản xuất rẻ hơn. Dây dẹp - dây quấn quanh lõi bằng phẳng - mang lại bề mặt mịn hơn, giúp dây kéo dài tuổi thọ hơn (vì chúng có khả năng chống bám bẩn tốt hơn) và âm thanh ấm hơn, và thường được các tay bass yêu thích. Dây Halfround có mặt cắt ngang hình vuông và về cơ bản là sự pha trộn của các kiểu khác - chơi mượt mà, nhưng có một số đặc điểm về âm sắc của dây quấn tròn. Bây giờ bạn đã có thêm một chút thông tin về dây nói chung. Hãy nhớ xem các bài báo đầy đủ để có cái nhìn chuyên sâu hơn.